Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Örebro (2015)

W Szwecji w Örebro, mieście liczącym 143 tys. mieszkańców, położonym w pobliżu Sztokholmu i Oslo, stanowiącym centrum logistyczne Skandynawii, prace nad planem zrównoważonego transportu miejskiego rozpoczęto w 2006 r. od przygotowania diagnozy stanu obsługi transportowej i sformułowania wyzwań na przyszłość. Podjęto także konsultacje z innymi miastami europejskimi w ramach europejskiego programu Bustrip. Przy opracowaniu planu zapewniono szeroki udział lokalnej społeczności oraz zastosowano całościowe podejście, uwzględniające zróżnicowane mechanizmy funkcjonowania miasta, nie ograniczając się do wąskiego widzenia problemów transportowych.

Plan zrównoważonej mobilności miejskiej przyjęty przez Radę Miasta w 2014 roku  zawiera cele i ogólne zasady dla rozwoju mobilności miejskiej. Jest dokumentem dość ogólnym, o silnym poziomie korelacji z innymi, uprzednio przyjętymi opracowaniami odnoszącymi się w różnym zakresie do sfery mobilności miejskiej i jakości życia. Jest zatem dokumentem spajającym i integrującym różne dokumenty i opracowania, które zawierają precyzyjne wskaźniki monitorujące stan realizacji poszczególnych celów, np.:

• polityka parkingowa;
• plan działań dla zmiany zachowań komunikacyjnych;
• plan rozwoju transportu publicznego Örebro;
• plan działań dla rozwoju komunikacji rowerowej, plan rozwoju sieci rowerowej;
• plan rozwoju dróg pieszych;
• program zwalczania hałasu;
• program bezpieczeństwa ruchu, itp.

Monitoring dokumentu zapewnić ma coroczny audyt, uwzględniający zagadnienia komunikacji rowerowej. Cele ogólne planu mobilności Örebro są następujące:

• Do roku 2020 nastąpi wzrost podróży pieszych, rowerowych  i realizowanych transportem publicznym do 60% (ich udział w 2011 wyniósł 44%);
• Łączna liczba pojazdów napędzanych paliwami kopalnymi ulegnie bezwzględnemu zmniejszeniu do roku 2020;
• W obszarze miejskim podróż transportem publicznym w porównaniu do podróży samochodem powinna być maksymalnie dwa razy dłuższa, natomiast rowerem – maks. 1,5-a raza dłuższa.

Ponadto dokument zawiera ogólne, ale kierunkowe i strategiczne zalecenia dla kształtowania systemu transportowego miasta, w szczególności:

• powinien istnieć priorytet dla działań planistycznych;
• punktem wyjścia dla wszystkich działań są mieszkańcy miasta;
• transport oznacza przemieszczanie ludzi i towarów, a nie pojazdów;
• należy nadawać priorytet środkom transportu o najwyższej efektywności przestrzennej (a więc najniższej terenochłonności);
• planowanie mobilności powinno przyczyniać się do podnoszenia atrakcyjności miasta, w szczególności jego centrum;
• planowanie mobilności powinno opierać się na przesłankach zrównoważonej mobilności i nie powinno bazować na prognozach;
• planowanie mobilności powinno wynikać z trzech wymiarów zrównoważonego rozwoju i przyjęcia perspektywy dzieci jako „użytkownika” przestrzeni miejskiej;
• planowanie powinno bazować na optymistycznej lecz realistycznej wierze w postęp technologiczny w perspektywie dwudziestoletniej.

Oprac. dr Marcin Wołek dzięki uprzejmości Per Elvingsson