Gdynia jako żywe laboratorium - strategia zrównoważonej mobilności miejskiej

Problemy mobilności w intensywnie rozwijających się miastach, należą do jednych z najbardziej ważkich. Rozwój ten, choć pożądany, niesie za sobą szereg negatywnych skutków, a wśród nich nadmierne zatłoczenie, zwiększona emisja spalin czy wzrost natężenia hałasu, które mogą prowadzić do spadku jakości życia. Problemy te, jako miasta portowego z licznymi dynamicznie rozwijającymi się przedsiębiorstwami(również w sektorze logistyki i spedycji) nie ominęły również Gdyni, przed którą stanęły następujące wyzwania:

• wzrost wskaźnika motoryzacji i mobilności mieszkańców,
• niektóre ulice nie pełnią zadanej im funkcji ze względu na nakładanie się ruchu o dużych różnicach prędkości i rodzajów podróży (luki w hierarchizacji transportu),
• duże zapotrzebowanie na transport ciężkimi pojazdami dostawczymi w związku z działalnością Portu Gdynia,
• proces urbanizacji obszarów podmiejskich,
• zatłoczenie, problemy z parkowaniem, wzrost emisji spalin, zdarzenia drogowe.

Gdynia postanowiła rozwiązać te problemy w sposób skoordynowany i kompleksowy. By to osiągnąć przystąpiła do projektu BUSTRIP (2005-2008), co skutkowało opracowaniem Planu Zrównoważonego Transportu Miejskiego (SUTP) na lata 2008-2015, mającego doprowadzić do stworzenia zrównoważonego systemu transportu miejskiego, poprzez realizację takich celów jak m.in.

• zwiększenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym (pieszych, rowerzystów, kierowców/ pasażerów samochodów) i bezpieczeństwa w pojazdach transportu zbiorowego,
• redukcja hałasu i zanieczyszczeń powietrza, emisji dwutlenku węgla i zużycia energii,
• poprawa skuteczności i efektywności transportu osób i towarów,
• poprawa atrakcyjności i jakości obszaru miejskiego,
• poprawa jakości życia mieszkańców,
• poprawa dostępności usług transportowych dla mieszkańców.

Idea ta rozwijana będzie przez Gdynię w projekcie CIVITAS DYN@MO, w ramach którego opracowany zostanie SUMP (Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej) - dokument pełniejszy, bardziej rozbudowany i zorientowany na konkretne efekty, a co najistotniejsze mający przyjąć ramy prawnie obowiązującego dokumentu. Gdyński SUMP powstanie w ramach zadania G1.1 Advancing towards a dynamic SUMP. Prace nad tym dokumentem przeprowadzane zostaną zgodnie z wytycznymi przedstawione na kole SUMP i będą obejmowały:

•  konsolidację istniejących planów urbanistycznych i transportowych,
•  opracowanie Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej w Gdyni (SUMP),
•  aktywne włączenie mieszkańców i interesariuszy w proces planowania,
•  przyjęcie planu Uchwałą Rady Miasta,
•  przeprowadzenie szkoleń dla urzędników Gminy Gdyni oraz na forum Miast bałtyckich.

Zastosowanie narzędzi modelowania i technologii informacyjnych pozwoli na stworzenie planu nowej generacji. Stworzona w ramach DYN@MO (zadanie G3.4 Mobility 2.0 communication) platforma internetowa Mobility 2.0 pozwoli na aktywny udział mieszkańców i interesantów w procesie planowania.

Opracowany SUMP, w ramach kolejnego zadania DYN@MO (G1.2 Community project studies from SUMP), będzie uzupełniany o analizy społecznościowe, czyli zestaw projektów i studiów konsultowanych z lokalną społecznością, który z kolei pozwoli na doprecyzowanie wskaźników w SUMP, weryfikację zadań i działań określonych w SUMP oraz ich uszczegółowienie. Badania obejmą: symulację wprowadzenia strefy pieszej na jednej z ulic w centrum miasta, badanie dotyczące budowy linii PRT (szybkiego tramwaju miejskiego) czy też analizę wybranych wariantów modyfikacji ruchu drogowego i usług transportu publicznego w Gdyni. Wyniki powyższych badań zostaną przedstawione i skonsultowane z mieszkańcami miasta poprzez platformę Mobility 2.0, organizowane będą również spotkania z grupami interesariuszy.

Poszczególne etapy procesu przygotowywania i wdrażania SUMP w Gdyni zostaną opisane i opublikowane na platformie centrum kompetencji, co posłuży innym polskim i europejskim miastom za „żywe laboratorium” i w założeniu pomoże we wdrożeniu ich własnych strategii zrównoważonej mobilności miejskiej.

[źródło ilustracji: Rupprech Consult]