Plany Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (SUMP – Sustainable Urban Mobility Plans)

Tuesday, June 3, 2014

Konieczność planowania strategicznego zagadnień związanych z mobilnością na obszarach miejskich wynika bezpośrednio z jej znaczenia dla kształtowania jakości życia, konkurencyjności terytorialnej i konkurencyjności podmiotów zlokalizowanych w danym mieście.

Dokument pt. „Plany Zrównoważonego Transportu Miejskiego, przygotowany w związku z wdrażaniem strategii tematycznej Środowiska Miejskiego” i opublikowany w 2007 r.,  zwracał uwagę na konieczność kompleksowego ujęcia zagadnień transportowych i środowiskowych na obszarach zurbanizowanych. Do najważniejszych wyzwań na styku transport i miasto zaliczono:

  • niekorzystne z punktów widzenia zrównoważonego rozwoju zachowania komunikacyjne, skutkujące podziałem zadań przewozowych z dominującą rolą samochodu osobowego;
  • postępujące rozlewanie się obszarów miejskich, którego efektem jest dalsze uzależnienie się od samochodu osobowego i wzrost odległości pomiędzy źródłem i celem ruchu;
  • wpływ sektora transportu na zmiany klimatyczne;
  • zanieczyszczenie atmosfery w miastach;
  • bezpieczeństwo ruchu;
  • negatywne skutki hałasu, którego źródłem jest intensywny ruch drogowy;
  • silną zależność wszystkich środków transportu w mieście od paliw kopalnych. 

SUMP (Sustainable Urban Mobility Plan – Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej) jest kompleksowym dokumentem rangi strategicznej, opracowanym i wdrażanym przez władze miasta i podmioty zaangażowane w realizację polityki transportowej. Jest on narzędziem ułatwiającym planowanie uwzględniające szerszy kontekst funkcjonowania miasta i perspektywę długookresową.

Jedną z podstawowych cech wyróżniających plany zrównoważonej mobilności miejskiej jest duży zakres partycypacji społecznej, znacznie szerszy niż tradycyjnie postrzegane konsultacje społeczne. Oznacza to konieczność identyfikacji najważniejszych interesariuszy po stronie podaży i popytu rynku transportowego oraz włączenia ich w proces opracowania planu od samego początku. Szczególnie pozytywne doświadczenia w tym zakresie mają miasta w krajach o rozwiniętej i ugruntowanej kulturze dialogu społecznego, takie jak Holandia, Dania, Szwecja czy Niemcy.

Kompleksowość działań w ramach zrównoważonej mobilności miejskiej, liczni i zróżnicowani interesariusze, kompozycja działań o charakterze organizatorsko-zarządczym i inwestycyjnym, długi okres planowanych działań przy zmieniających się warunkach zewnętrznych są przyczyną dla której szczególnego znaczenia nabiera odpowiedni model zarządzania. Powinien on uwzględniać istniejące struktury administracji terytorialnej wraz z systemem finansów publicznych, choć należy pamiętać, że zarządzanie transportem na obszarach metropolitalnych nawet w krajach wysoko rozwiniętych nie wszędzie doczekało się efektywnych rozwiązań. Możliwość skutecznego wdrażania rozwiązań trudnych z politycznego punktu widzenia (np. ograniczania dla samochodów osobowych w obszarach centralnych miast) wymaga stabilności politycznej i ekonomicznej zarówno na szczeblu lokalnym, jak i krajowym.

 

Oprac. na podstawie: Marcin Wołek: SUMP (Sustainable Urban Mobility Plan)  jako narzędzie kształtowania zrównoważonej mobilności miejskiej. „Logistyka” 2014 nr 2

[źródło: Fotolia.com autor:Christian Müller]